Ρουα ματ

Κάπως αργά ανακάλυψα ότι ο κόσμος σου ήταν χωρισμένος σε μαύρα και άσπρα τετράγωνα. Η παρτίδα είχε ξεκινήσει προ πολλού. Σχεδίαζες στρατηγικά τις κινήσεις σου, γνώριζες εκ των προτέρων κάθε πιθανή έκβαση. Ο έλεγχος ήταν απόλυτος, το τέλος προδιαγεγραμμένο.

Τα αυθόρμητα ξεσπάσματα μου ελάχιστα χρησίμευαν απέναντι στην αδυσώπητη ψυχραιμία σου. Μάταια έθαβα νάρκες συναισθήματος κάτω από τις λευκές πλάκες- το άλογο σου τις υπερπηδούσε με χάρη, ενώ το δικό μου προσγειωνόταν απρόσεχτα πάνω τους.

Θυσίαζα τη βασίλισσα μου για να σώσω ένα αθώο πιόνι- δεν του άξιζε ένας τόσο πρόωρος θάνατος-, κι εσύ την απομάκρυνες από το πεδίο της μάχης χωρίς δισταγμό, χωρίς καν να αναρωτηθείς γιατί.

Δεν απόρησες ούτε όταν άφησα το βασιλιά μου απροστάτευτο- λαχταρούσα να τον πλησιάσεις, μπροστά στις στρατιές σου δεν ένιωθα φόβο, μόνο ανατρίχιαζα από ανυπομονησία στη σκέψη της μοιραίας επαφής. 

Δέχτηκες τη νίκη σου ήρεμα, χωρίς ίχνος έπαρσης, σαν κάτι το αναπόφευκτο. Φεύγοντας, μου χάρισες ένα απροσδόκητο δώρο: Τώρα πια είμαι άτρωτη. Η σκιά της απουσίας σου βυθίζει όλες τις άλλες απώλειες στο σκοτάδι.

Στους σιωπηλούς χριστουγεννιάτικους δρόμους της πόλης τεντώνονται αγουροξυπνημένα τα ανεκπλήρωτα. Οι σκέψεις αμοιβαιότητας φωλιάζουν στα τηλεπαθητικά αδιέξοδα.

Οι άνθρωποι ερωτεύονται ο ένας τον άλλο με την παραφορά, που γεννά η επίγνωση του θανάτου. Προδίδουν με την τρυφερή εγκατάλειψη της ματαιότητας.

Στους εφιάλτες τους, οι κλεψύδρες ουρλιάζουν σαν φοβικοί ραγισμένοι καθρέφτες. Γλυκιά ειρωνεία, να πεθαίνεις αθόρυβα από έκσταση και φρίκη στην αυγή μιας καινούριας χιλιοπαιγμένης εποχής...

Με τα χρόνια καταλάβαμε πως η χειρότερη επίθεση είναι η άμυνα. Φθείρει ανεπανόρθωτα ό,τι αγγίζει και κυρίως εκείνον, που οχυρώνεται για να προστατευτεί από όσους επιχειρούν να τον προσεγγίσουν, χωρίς ποτέ να μαθαίνει αν οι προθέσεις τους ήταν όντως εχθρικές.

Καθώς παρακολουθούσες τη μεγάλη παράσταση του ηλιοβασιλέματος, ένα όνειρο ξέφυγε από το χέρι σου, πέταξε ψηλά και εξαφανίστηκε στον ορίζοντα σαν τα μπαλόνια, που ικετεύαμε να μας αγοράσουν όταν ήμασταν παιδιά, αρνούμενοι να διδαχθούμε από τα λάθη του παρελθόντος.

Η χειρότερη άμυνα: Να κρατάς πολύ σφιχτά στο χέρι σου το μικρό σου θησαυρό, μέχρι που η κούραση σε αναγκάζει να χαλαρώσεις για μια στιγμή τα δάχτυλα σου και το πολύτιμο νήμα γλιστρά απαλά μέσα από την ιδρωμένη παλάμη σου με κατεύθυνση το άπειρο- μια ανεπαίσθητη κουκκίδα στον ουρανό κι ύστερα τίποτα.

Μια νύχτα ονειρεύτηκες πως η αντανάκλαση του φεγγαριού στη θάλασσα οδηγούσε στο νησί, όπου προσγειώνονται τα χαμένα μπαλόνια όλου του κόσμου.

Κάτι από παλιά...

Για μας, που δε μπορούμε να ζήσουμε χωρίς έρωτα και χωρίς ποίηση,
για μας, η σιωπή ραγίζει εκεί που αρχίζει να επιβάλλεται.
Το σκοτάδι γελάει παιχνιδιάρικα στους πιο φριχτούς μας εφιάλτες.
Για μας, αμέτρητες εποχές γλίστρησαν
μέσα απ’ τα δάχτυλα μιας μέρας,
χίλιες ζωές σκόρπισαν τις στάχτες τους
στις γκρίζες στέπες της προσδοκίας.

Οι λύκοι δε μένουν πια εδώ, ούτε τ’ αγρίμια δε ζυγώνουνε.
Μοχθηρά οι πόλεις γιγαντώνονται
γύρω απ’ τα πάρκα των στοχασμών μας.
Με τον καιρό 'λιώσαν οι φτέρνες μας
στα καλντερίμια της ελπίδας,
ενώ εκείνο που μας έταξαν θα 'ναι για πάντα μακρινό.

Κι όμως, για μας, που δεν αντέχουμε χωρίς φωτιά και χωρίς δάκρυα,
για μας που αργοπεθαίνουμε χωρίς κρασί και χωρίς θλίψη,
η νύχτα μαζεύει το αβάσταχτο πέπλο της πριν μας μαγέψει,
ο ήλιος, βουβός, μας στεγνώνει τα βλέφαρα μετά τις καταιγίδες.

Για μας που αναλωθήκαμε στην αγωνία της νιότης
φλερτάροντας το θάνατο,
όσο γερνάνε οι ψυχές μας, τ’ αστέρια ραίνουνε με φως
τη ντροπαλή μας παιδικότητα.

(2011)

Σήμερα το Φάληρο μυρίζει βροχή και σοκολάτα από τις σοκολατοβιομηχανίες της Πειραιώς. Ύστερα τα καλύπτει όλα η μπόχα του Κηφισού. Η Αθήνα αγαπάει τα ποτάμια της. Παίρνω εκδίκηση αναγκάζοντας τα αυτοκίνητα να σταματούν στις διαβάσεις.

Για λίγο ακολουθώ ένα αγόρι με κιθάρα στην πλάτη- παλιά συνήθεια. Στην πραγματικότητα, απλώς διανύουμε την ίδια διαδρομή. Οταν για μια στιγμή αφαιρούμαι, στρίβει σε ένα στενό και εξαφανίζεται. Το ερμηνεύω ως σημάδι από το σύμπαν.

Μια λεπτή, σχεδόν αόρατη βροχή με μουσκεύει ύπουλα. Κρυώνω. Κι όμως εκείνο το βράδυ μου αποκάλυψες ότι ακόμα θυμόμαστε πως να κρατάμε τον χειμώνα απ’ έξω.

Ηθελα να αποστάξω το αποτύπωμα του προσώπου σου στο μαξιλάρι για να μεθάω από νοσταλγία τις παγωμένες νύχτες που θα ΄ρθουν.

Ας αρχίσουμε επαναφέροντας το πραγματικό νόημα ορισμένων παρεξηγημένων εννοιών: Το αντίθετο της λογικής δεν είναι η τρέλα, ούτε- φυσικά- το συναίσθημα, αλλά η ελπίδα.

Όταν προσπαθώ να της δώσω ένα ανθρώπινο πρόσωπο, την φαντάζομαι σαν το γιατρό, που είχαν πάντοτε μαζί τους οι βασανιστές, μην τυχόν και τα θύματα τους κατάφερναν να ξεφύγουν πεθαίνοντας πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Το αντίθετο του έρωτα δεν είναι το μίσος, ούτε η απέχθεια, αλλά η γαλήνια σιωπηλή αδιαφορία. Τα πιο εξελιγμένα ανθρωποειδή αναμφίβολλα θα έχουν απαλλαγεί από την ενοχλητική τάση να ερωτεύονται ερήμην.

Δεν είσαι σύμβολο πια, έγινες κάτι ακόμα πιο άυλο: μια ιδέα. Αντιλαμβάνομαι πως δεν μπορώ να απαλλαγώ από τις εμμονές μου γιατί είναι ο τελευταίος κρίκος που με συνδέει μαζί σου- ερήμην, βέβαια.

Ναι, ο χειμώνας και η νύχτα μεγεθύνουν τις αποστάσεις επ' άπειρον. Αδιαπέραστα τείχη χωρίζουν το Μέσα από το Έξω, τη θαλπωρή μιας βιβλιοθήκης από την παγερή ερημιά των δρόμων, το μικρόκοσμο του εσωτερικού πυρήνα από την αφιλόξενη απεραντοσύνη, όπου κατοικούν οι Άλλοι.

Κοινώς, η εγγύτητα εξακολουθεί να υπολογίζεται με μονάδες μέτρησης θερμότητας και επί του παρόντος η θερμοκρασία κυμαίνεται σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα.

Ωστόσο, δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας: Όπως ορισμένα δέντρα, έτσι κάποιοι άνθρωποι χάνουν το φύλλωμα τους το φθινόπωρο και παραμένουν σκιές του εαυτού τους έως την άνοιξη, όταν αρχίζουν σιγά σιγά να ανθίζουν.

Υπάρχουν, βέβαια, και τα λεγόμενα μονοετή φυτά, στα οποία δεν προσφέρεται η υπόσχεση της αναγέννησης. Ο μαρασμός είναι οριστικός. Ίσως, όμως, διανύουν κι αυτά στη διάρκεια της ζωής τους αμέτρητες μικρές εποχές, που δεν γίνονται αντιληπτές από τα ανθρώπινα αισθητήρια όργανα.

Κατά συνέπεια, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ύπαρξη και την ανυπαρξία καθορίζεται από το εκάστοτε μετρητικό σύστημα- η αιωνιότητα είναι θέμα προοπτικής.

«Aνήκω σε εκείνη την κατηγορία ανθρώπων που, όταν βλέπουν μπροστά τους το προειδοποιητικό σήμα για αδιέξοδο, συνεχίζουν ευθεία, ίσως πατώντας μια ιδέα περισσότερο το γκάζι.» Κάπως έτσι άρχιζε το γράμμα.

«Πιο πολύ λατρεύω τα δευτερόλεπτα λίγο πριν τη σύγκρουση, όταν δεν μπορώ να απαλλαγώ από την παράλογη, αλλά εξαιρετικά επίμονη σκέψη πως αυτή τη φορά μπορεί επιτέλους να καταφέρω να περάσω μέσα από τον τοίχο, αλώβητος.

«Αυτό που απεχθάνομαι είναι οι τελείες. Από τα σημεία στίξης προτιμώ τα ερωτηματικά, κι όταν καμιά φορά το χέρι μου σχηματίζει αφηρημένα μια κουκκίδα στο τέλος κάποιας πρότασης, αμέσως προσθέτω άλλες δύο. Με αυτές τις μικρές αποσιωπήσεις τρέφονται τα φαντάσματα, που με ακολουθούν παντού.

«Μου λείπεις, ξέρεις. Το πρόβλημα είναι πως η απουσία σου αλλάζει συνέχεια σχήμα και δεν μπορώ να βρω την κατάλληλη παρουσία για να γεμίσει το κενό. Όλα τα Eσύ της ζωής μου μπλέκονται μεταξύ τους και δεν έχω ιδέα πια τι αναζητάω.

«Θέλω να σπάσω σε μικροσκοπικά κομματάκια τις στιγμές μας και να τα αφήνω ένα ένα να λιώνουν στο στόμα μου, γλυκόπικρα σαν μαύρη σοκολάτα. Έτσι ίσως να κρατήσουν περισσότερο τα υπολείμματα των αναμνήσεων και να μην χρειαστεί να βγω στους δρόμους για ανεφοδιασμό.»

Το γράμμα μάζευε για καιρό σκόνη στο τραπέζι, ώσπου μια κρύα νύχτα κάποιος το πέταξε στο τζάκι μαζί με τις εφημερίδες. Άλλωστε, κανένας δεν στέλνει επιστολές στην εποχή μας- μόνο οι δημόσιες υπηρεσίες και οι φυλακισμένοι.